Blijf van mijn verkaveling

Dat buurtbewoners van een woonwijk in Zolder zo verkrampt reageren op een tijdelijke camping op hun erf, belooft – alle betonstops nog aan toe –  niet veel goeds voor de toekomst, vreest Gideon Boie.

Hoe de betonstop snel verzandt in een denkstop op stedelijke duurzaamheid, dat toont een proefproject in Zolder. De initiatiefnemers wilden er de onderbenutte ruimte in een doornsee-woonwijk beter benutten – denk aan voortuinen, bermen, lege kavels.

Architectuurwijzer vzw en Universiteit Hasselt schreven daarom een open-ideeënwedstrijd uit. Een jury samengesteld uit lokale betrokkenen en experts koos het voorstel ‘Zolder zomert’ van architecten Burobill. In plaats van de obligate speelstraten tekenden zij een tijdelijke camping uit in de voortuinen, om er onder meer optredens en workshops te organiseren.

Dat was allemaal buiten de waard gerekend. De lokale buurtvereniging van de Blauwe Wijk mobiliseerde Jan en alleman om de eerste workshop (20 april) onmogelijk te maken. Niet minder dan honderd mensen maakten fysiek duidelijk dat de initiatiefnemers beter elders hun tent konden opslaan. 150 handtekeningen hadden ze bij. De actievoerders overstemden de positieve stemmen van mensen die wél bereid waren tuin en toilet ter beschikking te stellen.

Een creatief idee werd met pek en veren uit de wijk gebonjourd

Alle mogelijke bezwaren werden uit de kast gehaald. Het was een bonte mix van oprechte bezorgdheid met groteske, om niet te zeggen xenofobe, angsten. Hoe blijft onze woning bereikbaar met de auto? Wie waakt over de eigendommen als we op vakantie zijn? Hoe voorkomen we dat het een tentenkamp voor vluchtelingen wordt? Hoort het project niet eerder in Brussel thuis?

Foto: Gideon Boie

Vredige leven verstoord

De organisatie gaat niet vrijuit. Enkele buurtbewoners hadden het wervende artikel in de krant (Het Belang van Limburg, 10 april) gelezen als een aankondiging van voldongen feiten. Maar het probleem zit dieper dan communicatie. Ondanks jaren onderzoek in de wijk bleef het draagvlak nihil. Bewoners­bevraging is gezellig tot er effectief een project op touw gezet wordt. Tegelijk wordt academisch onderzoek wel erg moeilijk als het voor elk proefproject eerst een toelating van buurtbewoners nodig heeft.

Hoe dan ook maakt de protestactie duidelijk dat Zolder Zomert voor de buurtbewoners een ‘cognitieve dissonantie’ vormde. Het voorstel van een tijdelijke camping verstoorde het vredige leven in de verkaveling. De ruimtelijke aanleg met brede asfaltstroken en gemillimeterd gazon is bedoeld om elke binnendringer snel in het vizier te krijgen, schreef architect Wim Cuyvers ooit. In de protestactie werd niet zozeer een vreemdeling, maar een creatief idee met pek en veren uit de wijk gebonjourd.

De totale verwerping van enig initiatief is opmerkelijk. Actiegroepen reageren gebruikelijk afwijzend vanuit een gemakkelijke sofa. Mensen met creatieve ideeën krijgen de bewijslast toegeschoven. In Zolder kwam het niet eens zover: de hele buurt stond paraat om de eerste workshop te verbieden. Bewijzen hoefden niet eens geleverd te worden. Collectief ruimtegebruik? Een aanstellerij.

Ietsje dichter bij elkaar

Eén ding zijn de buurtbewoners vergeten. Vroeg of laat zullen we moeten nadenken over de verkaveling. De tijdelijke camping in Zolder was een heel bescheiden aanzet van een discussie die met de zogeheten ‘betonstop’ door de Vlaamse regering aangekondigd is. De betonstop betekent in de praktijk werken aan scenario’s voor stedelijke verdichting – niet alleen in de stad, maar vooral in suburbaan Vlaanderen.

De verkavelingssoap in Zolder toont dat Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA) en Vlaams Bouwmeester Leo Van Broeck nog veel werk voor de boeg hebben. Een tijdelijke camping is blijkbaar ondenkbaar in een doorsnee-verkaveling. Hoe zal de lokale gemeenschap reageren als er extra bouwlagen opgelegd worden in de verkaveling? Wat als we in de toekomst net ietsje dichter bij elkaar moeten wonen?

Reacties op dit Artikel:

vrijdag 28 april 2017 door Fernand Q.:

Sympathiek en interessant voorstel. De volgende zinnen in het artikel 'Tegelijk wordt academisch onderzoek wel erg moeilijk als het voor elk proefproject eerst een toelating van buurtbewoners nodig heeft.', 'Ondanks jaren onderzoek in de wijk bleef het draagvlak nihil' en de klacht om de zogezegde groteske klachten toont duidelijk aan dat onze geachte onderzoeker nogal hautain overkomt, niet echt weet wat empathie betekent en duidelijk een gat heeft in zijn kennis van sociale dynamiek. Wat dit te maken heeft met betonstop en bouwlagen ontsnapt me volledig. Er is inderdaad een ‘cognitieve dissonantie’, maar ik zou niet durven stellen dat die bij de bewoners ligt. Misschien eens proberen als academisch experiment een Woodstock in een moderne verkaveling te organiseren zonder bottom-up support van de inwoners ? Zonder draagvlak moet je zulke avonturen gewoon niet aangaan.

Aanraden - 7 Stemmen Reageer Verwittig moderator

vrijdag 28 april 2017 door Daniel V.:

Blijkbaar heeft G.Boie weinig praktijk ervaring met het ter beschikking stellen van toilet en tuin voor iedereen.Kijkende uit een flat heeft hij geen enkel idee over de ravage die aangericht kan worden.

Aanraden - 7 Stemmen Reageer Verwittig moderator

vrijdag 28 april 2017 door Peter V.:

Ik ben zelf een groot voorstander van meer solidariteit, gemeenschapszin en verdichting, maar bij deze moet ik Marleen R. toch gelijk geven. Ik snap ook niet goed wat dat festival te maken heeft met verdichting, en ik kan ook de verontwaardiging van d bewoners best begrijpen.

Aanraden - 8 Stemmen Reageer Verwittig moderator

vrijdag 28 april 2017 door Marleen R.:

Ik vind het intellectueel oneerlijk en ook gewoon oneerlijk om die Zolder Zomert tijdelijke 'camping' annex kermis annex concertzaal in openlucht in het debat van de noodzakelijke verdichting te sleuren. Een luidruchtige en ook op nog andere manieren hinderlijk 'event' voor je deur, een hele zomer lang, wie zou daar nu blij mee zijn ? Blijkbaar ben je ook verondersteld Jeanne en Klein Pierke toegang tot je toilet ttz tot je woning te verschaffen. De vergelijking met te verwachten reakties van verkavelingbewoners op een toename van de bouwlagen raakt kant noch wal. PS : als je mensen opeengepakt wil laten leven, zet dan aub 100% in op geluidsisolatie, ttz dat buren niet constant door medebewoners gehinderd worden, van boven en van opzij.Dat wakkert afkeer en conflicten aan. Mensen die buitenshuis voortdurend geprikkeld worden snakken inderdaad naar een vredig leven, thuis. Ik neem aan dat dhr. Boie niet op verstoring van zijn eigen vredig huiselijk leven uit is ?

Beste inwoner,

Zoals beloofd houden we jullie graag op de hoogte voor wat betreft de zaak “Verkavelingscamping Pastoor Sakstraat”.

Maandagavond, tijdens de gemeenteraadscommissie, werd deze zaak op de tafel gegooid door gemeenteraadslid Jan Jans.

Aan, 1ste schepen Lode Schops, wiens naam gelinkt werd met deze zaak, werd gevraagd hoe iets zoals het verhaal van de Pastoor Sakstraat mogelijk was, en dit alles zonder de bewoners hierin te betrekken. De heer Schops moest het antwoord hierop schuldig blijven, en wist enkel dat het om studieproject ging. Van de juiste toedracht werd hij pas naderhand op de hoogte gebracht door iemand van zijn dienst, die ook aanwezig was op de uiteenzetting aan de caravan op 20 april 2017.

Tevens werd hij er ook op gewezen dat er zelfs iemand van zijn dienst  in de jury zat van dit project. Nogmaals liet hij verstaan dat hij alleen wist van een studieproject en dat de gemeente tot dan toe hierin niet was betrokken. De schepen liet ook verstaan dat men niet zo zwaar moest tillen aan het geen men over deze zaak op het net kon vinden, daar het dus enkel om een studie draaide.

Op de opmerking, waarom het dan met wel een paar keer in de pers was verschenen,  repliceerde hij dat het allemaal zo’n vaart niet zou lopen. Feit is, dat er voor het project nog niets was aangevraagd bij de gemeente.

Over de gebrekkige informatie naar de bewoners toe en hun betrokkenheid hierin, was hij het er wel mee eens dat dit niet correct is verlopen.

Op de vraag, waarom dit project, zonder medeweten van de gemeente, dan uiteindelijk in de blauwe wijk moest doorgaan, moest hij het antwoord schuldig blijven. Hij wist wel dat de Universiteit Hasselt voor dit project een keuze heeft gemaakt uit verschillende plaatsen die deze mogelijkheden bieden, en dat de Pastoor Sakstraat hier uit de bus is gekomen. Hij benadrukte dat de gemeente Zolder zeker niet de vragende partij was.

Tot slot wist onze burgemeester te vertellen, dat het hele zaakje alleen maar kan doorgaan mits toestemming van de gemeente,

maar verwijzend naar de tegenreacties van de bewoners kon, twijfelde hij er sterk aan dat het nog mogelijk zou zijn dat er van deze zaak nog iets zou doorgaan.